در دنیای امروز همه چیز با سرعت و دور تند در حال حرکت و پیشرفت است ، فرش های ماشینی هم که این روزها با سرعت بالایی در حال متنوع شدن و گسترش هستند توانسته اند با ارائه انواع مختلف به بازار ، روز به روز بر تنوع و گستردگی خود بیافزایند . در میان انواع مختلفی فرش های ماشینی می توان به فرش های سنتی و کلاسیک ، فرش های با الیاف اکرولیک ، فرش ها با الیاف ابریشم مصنوعی و فرش ها با الیاف پلی استر به عنوان پررونق ترین محصولات نساجی اشاره کرد .
فرش های ابریشمی که از فرشهای گران قیمت و لوکس هم محسوب میشوند ، از نظر قدمت تاریخی به زمان صفویه برمی گردند قالیهای ابریشم دستباف در دوره صفویه به علت تجارت ابریشم از طریق راههای ارتباطی که از ایران میگذشته است بسیار پر رونق و اعلا بوده است . فرشهای ابریشمی در دو نوع طبیعی و مصنوعی قابل تولید هستند که هر کدام ویژگی های منجصر به فرود خود را دارند . در مقایسه با بافت های غیر ابریشمی ، فرش های ابریشمی به دلیل بافت ریز ، درخشندگی و صیقلی کرک ها و نخ خاب بکار گرفته شده ، کیفیت رنگ ، نمود زیبایی و مجلل بودن خانه را فراهم می آورند .
ویژگی فرش های ابریشمی
الیاف ابریشم چه از نوع طبیعی و چه از نوع مصنوعی به علت جلوه های خوش رنگی و براق بودن از نظر ظاهری با سایر الیاف حتی بهترین پشم یا کرک قابل مقایسه نیستند . ابریشم یک الیاف جادویی است که به طور باور نکردنی نازک و فوق العاده قوی است . این ویژگیها زمانی که نور توسط ساختار منشوری الیاف منعکس میشود ، با درخشندگی رنگها تطبیق داده میشوند . ابریشم نرم است اما به طور استثنایی بادوام میباشد و به عنوان یک کالا ، معروف ترین راه تجارت جهان را ساخته است . امروزه ابریشم هنوز هم الیاف تجملی اصلی است . ابریشم های طبیعی از گران قیمت ترین الیاف و در عین حال با دوام ترین الیاف موجود در بازار هستند .
اما ابریشم مصنوعی که در فرشهای ماشینی کاربرد دارد هم بسیار زیبا و دلفریب است ، فرش هایی که از ابریشم مصنوعی بافته میشوند مانند ابریشم طبیعی براق و درخشنده هستند ، در کنار جذابیت رنگ نخ ها ، سایه روشنی که از زوایای مختلف بر سطح فرش و در کنار الیاف خودنمایی می کند در دکوراسیون جلوه خاصی داشته و حتی می تواند نما را از سایر وسایل بگیرد . همانطور که گفته شد قیمت فرشهای ابریشم طبیعی بسیار زیاد است از همین رو فرش هایی که با ابریشم مصنوعی ساخته و پرداخته میشوند مورد تقاضای مشتریان لوکس پسند و خاص قرار میگیرد .
بافت ابریشم مانند تمام الیاف و کالاها در کنار داشتن مزایای متعدد دارای عیوبی هم خواهد بود که این عیوب عمدتا برگرفته از انتخاب اشتباه و ... می باشد ، به عبارتی اگر در انتخاب کالا و فرش دقت به عمل آیند می توان از عیوب چشم پوشی نمود . در ادامه به مزایا و معایب فرشهایی که با الیاف ابریشم تولید میشوند اشاره میکنیم .
مزایای فرش ابریشم :
ضد پرز و حساسیت : ایراد اساسی تمام بافت های نساجی پرزدهی است و طبیعتا ایجاد حساسیت در کودکان ، بیماران تنفسی و بیماران پوستی می شود . فرش های بافته شده با ابریشم به هیچ وجه پرزدهی ندارند و از این رو ضد حساسیت هستند و از طرفی نداشتن پرز بر جلا و درخشندگی آن ها افزوده می شود .
براق بودن : عامل شناخته شده ابریشم ، نما ، براق بودن و جلوه بالای آن است . علاوه بر فرش های ابریشم ، فرش های ابریشم نما هم این ویژگی را دارا هستند .
معایب فرش ابریشمی :
دشواری شستشو : فرش های ابریشم و ابریشم نما به علت نازکی و حساسیت به شست و شو در مقابل شستشو و رطوبت بسیار ضعیف بوده و در شست و شوهای متعدد استحکام خود را از دست می دهند . از این رو برای امکان پررفت و آمد ، جلوی درب ورودی ، آشپزخانه ، اتاق کودک و ... که نیاز به شست و شوی بالایی دارند مناسب نخواهد بود .
قطر فرش : الیاف ابریشم بسیار نازک است و فرش های بافته شده با آن هم بسیار نازک و دارای ضخامت اندکی میباشند ، ضخامت کم آن ها عاملی است جهت عدم کارآیی برای محیط هایی که از فرش بجای مبلمان و صندلی برای نشستن استفاده میشود .
مقاومت کم در مقابل حرارت : فرش های ابریشمی در بافت خود علاوه بر ابریشم دارای نخ پلی استر هم هستند و نخ پلی استر موجب شده که این فرش و سایر هم نوعان آن مانند فرش های بلژیکی ، انواع گلیم فرش ها ، فرش های متال ، فرش شنل و همچنین فرش فانتزی از نوع شکی در برابر حرارت غیر مستقیم شدید مانند اتو ، قابلمه یا کتری داغ دچار تغییر فرم شده و حالت ارتجاعی خود را از دست بدهند که به این حالت اصطلاحات سوختگی الیاف گفته میشود .
مقاومت کم در مقابل سایش و فشار : ضخامت کم و نازکی الیاف موجب شکنندگی آن ها و عدم مقاومت در برابر فشار ، سایش و ... میشود . از این رو لازم است از قرار دادن اشیا سنگین ، پایه های مبل و تخت بر روی فرشهای ابریشمی خود داری نمود .
همانطور که در بالا اشاره شده مواردی که تحت عنوان عیب از آن ها نام برده شده است در صورت مراقبت و نحوه صحیح نگهداری عیب نبوده و میتوان از محصول برای سالیان دراز بهره گرفت .
انواع فرش های ابریشمی
فرش های ابریشمی متناسب با میزان ابریشمی که در بافت آن ها بکار گرفته شده است به چند دسته کلی قابل تقسیم بندی هستند ، در ادامه به انواع فرشهای ابریشمی اشاره مختصری خواهیم نمود .
فرش تمام ابریشم : به فرشهایی گفته میشود که پرز ، چله و حتی نخ خاب آن از جنس ابریشم باشد و همانطورکه از نام آن مشخص است تماما از ابریشم هستند .
فرش گل ابریشم : زیبایی نخ ابریشم در بافت هایی بی نظری مانند گل ، پرندگان و ... بی نهایت دلفریب و چشم نواز خوهد شد . در فرش ها گل ابریشم نقش هایی اندک و عموما دور حاشیه ها از ابریشم بافته شده و سایر قسمت های فرش از الیافی دیگر مانند پلی استر ، اکریلیک و ... خواهد بود . در فرشهای گل ابریشم معمولا چله از ابریشم خالص است.
فرش کف ابریشم : شناخت این نوع فرش اندکی دشوار است چراکه فقط در زمینه این گونه فرش ها از ابریشم کمک گرفته شود در فرشهای غیر ابریشم در کف فرش به جای ابریشم از سایر الیاف استفاده می شود .